Шрифт:
Интервал:
Закладка:
З труб вылiвалася туга-звонкае, срэбнае. I, як запылены чалавек махнуў унiз рукою, рванулася яно вiхурай, затапiла ўвесь свет, заскакала па саламяных стрэхах, i зусiм не чуваць стала ветру. З вулiцы пераскочыла яно праз саламяныя стрэхi, пераляцела цераз поле i там загаварыла. I вось, пераскокваючы цераз быльнiкавыя межы, прыбеглi людзi за некалькi вёрст...
У вулiцы знялi музыканты свае трубы з плеч, разнеслi па хатах, i асеннi вечар грануў чырвонаармейскiмi песнямi.
У той дзень, хто бачыў запыленага чалавека, ад маху рукi якога рванулася з медных труб нечуванае вяселле, радаснае захапленне, пакрыўшае поле, у тых, у глыбiнi пачуццяў, несвядома з'явiлася:
З той сiлай, якая адчуваецца ва ўсiм гэтым, можна прайсцi ўсю зямлю, перад ёю зацiхаюць вятры, робiцца нядужнай прастора адзiчэлых палёў...
У той вечар у Паўлавай хаце вакол цьмянай газоўкi сядзела за поўнач не шэсць, а восем чалавек, i два былi ў вастраверхiх чырвонаармейскiх шапках.
Нiякiх гутарак пра начное пасяджэнне ў Паўлавай хаце на вёсцы не было.
Людзi думалi, як гэта пачулi музыку за некалькi вёрст за кустамi, цераз усё поле, як гэта перамаглi людзi зыкамi поле ў час яго бурнага шуму...
Назаўтра пайшлi чырвонаармейцы з вёскi далей - раптам згiнулi так, як i з'явiлiся.
Асталося тады ў вёсцы вось што.
Вясковы скрыпач, Амелька, зняў паволi са сцяны сваю скрыпку, пiлiкнуў два разы па ёй смыкам, стукнуў у яе пальцам, прылажыў к ёй вуха, паслухаў i выйшаў у сенцы.
У раздум'i пастаяў ён хвiлiну i палез на гару. I там выбраў самы цёмны кут i закiнуў у яго сваю скрыпку.
А Павал выцягнуў з палiцы кнiжку i найшоў у ёй адрас свайго былога начлежнiка.
У яго ж паперах з'явiўся новы запiс:
"Зусiм знiшчыць быльнiкавы межы"...
У наступныя ночы ў Паўлавай хаце многа гаварылi над гэтым запiсам. Многа раз збiралiся яго выкасаваць. I, можа, сапраўды выкасуюць. I не адзiн раз, можа, будуць яго зноў запiсваць, i не адзiн раз, можа, зноў выкасоўваць.
Няважна.
Важна тое, што ўласнаю рукою, ад уласнай свядомасцi, ён раз ужо быў утворан, гэты запiс.
У наступныя ночы зноў галасiлi ў быльнiкавых межах ваўкi; у наступныя днi зноў падымаў вецер саламяны крык на вiхрастай галаве вёскi.
Няважна.
Важна тое, што ў вiхрастай галаве ёсць веда:
"На свеце iснуе тое, чалавекам створанае, чым можна заглушыць воўчыя галасы ў быльнiкавых межах i саламяны крык вёскi пад ударамi буйнага ветру".
1924
- Трагедыя майго настаўнiка (на белорусском языке) - Кузьма Черный - Русская классическая проза
- Млечны Шлях (на белорусском языке) - Кузьма Черный - Русская классическая проза
- Маленькая жанчына (на белорусском языке) - Кузьма Черный - Русская классическая проза
- Хлыновск - Кузьма Петров-Водкин - Русская классическая проза
- Кветкi самотнай князёўны (на белорусском языке) - Лидия Адамович - Русская классическая проза
- Стуканок у аблавушцы (на белорусском языке) - Алесь Рылько - Русская классическая проза
- Салдацкi лёс (на белорусском языке) - Василь Быков - Русская классическая проза
- Эстафета (на белорусском языке) - Василь Быков - Русская классическая проза
- Гордасць (на белорусском языке) - Павел Ковалев - Русская классическая проза
- Genius loci (на белорусском языке) - Владимир Орлов - Русская классическая проза