Форма входа
Читем онлайн Выкраданне Чарадзея (на белорусском языке) - Кир Булычев
Шрифт:
-
+
Интервал:
-
+
Закладка:
Сделать
- Гэта вы, Кiн?
Кiн выйшаў з гушчару. На грудзях у яго вiсела фотакамера, недарагая, сучасная.
- Ах, якiя вы асцярожныя! - сказала Ганна, гледзячы на камеру.
- Стараемся. Прачыталi дакументы?
- Не ўсе. А хто такi Гермiй Тройчы Найвялiкшы?
- Апякун алхiмii. Гэтая справаздача пра дослед - лiпа. Яе напiсаў наш Раман.
- А што там цiкавае?
- Пра такi метад выдзялення ртуцi тады яшчэ не ведалi. Ён апiсвае даволi складаную хiмiчную рэакцыю.
Наляцеў вецер. Навальнiца папярэджвала пра сваё наблiжэнне.
- З чаго пачнём? - спыталася Ганна.
- Паглядзiм на горад. Проста паглядзiм.
- Вы ведаеце Рамана ў твар?
- Не, вядома. Але ён ствараў машыны i рабiў порах. Кiн зазiрнуў у змрок царквы. А Ганна ўвайшла за iм. У купале была дзiрка, i праз яе Ганна ўбачыла пасму лiловай хмары. У царкве пахла скляпеннем, на сценах захавалiся фрэскi. Святыя старцы абыякава глядзелi на людзей. Нiжэй каленяў фрэскi былi выцертыя. Здавалася, што старцы стаяць у воблаках.
Першыя кроплi забарабанiлi па даху. Яны падалi праз адтулiну ў купале i выбiвалi на падлозе фантанчыкi пылу. Ганна выглянула на двор. Лiсце i каменне здавалiся ненатуральна светлымi.
- Справа, дзе расце дуб-спарыш, былi княскiя харомы. Ад iх нiчога не захавалася, - сказаў Кiн.
Дождж палiў спорна, нават сярдзiта. Ён быццам злаваўся, што людзi не траплялiся яму ў чыстым полi.
- Гэта былi незвычайныя княствы, - сказаў Кiн. - Фарпосты Русi, якiя ўпраўлялi дэмаграфiчнымi лiшкамi княскiх сем'яў. Народ быў тут у большасцi не русiнскi. Вось i даводзiлася лавiраваць, шукаць саюзнiкаў, пазбягаць ворагаў. I галоўнага ворага - нямецкага ордэна мечаносцаў. Iх цэнтр быў у Рызе, а замкi - па ўсёй Прыбалтыцы.
З хмызняку выйшла Клеапатра i ўпэўнена накiравалася да царквы, вiдаць, спадзявалася схавацца. Убачыўшы людзей, яна панурылася.
- Давайце адыдзем, - сказала Ганна. - У нас цэлая царква на дваiх.
- Правiльна, - пагадзiўся Кiн. - Яна здагадаецца? Кабыла здагадалася. Кiн i Ганна селi на камень у дальнiм кутку, а Клепа ветлiва спынiлася каля ўвахода, здрыгваючыся ўсёй сваёй скурай, каб абтрэсцi ваду. Пасярод царквы, куды цяпер лiўся з дзiравага купала нешырокi вадаспад, цёмная пляма вады ператварылася ў лужыну, якая, як чарнiльная пляма, выпускала шчупальцы. Адзiн ручаёк дабраўся да Ганнiных ног.
- А вам не страшна? - спыталася яна. - Размаўляць з выкапнёвай жанчынай?
- Зноў? Зрэшты, не, не страшна. Я прывык. - А хто з генiяў жыве ў вас?
- Вы iх не ведаеце. Гэта невядомыя генii.
- Мёртвыя душы?
- Мiлая мая, падумайце добра. Генiй - паняцце статыстычнае. У гiсторыi чалавецтва яны з'яўляюцца рэгулярна, хоць i рэдка. Але яшчэ дзвесце гадоў назад сярэдняя працягласць жыцця была не больш за трыццаць гадоў нават у самых развiтых краiнах. Большасць дзяцей памiрала ў маленстве. Памiралi i будучыя генii. Эпiдэмii спусташалi цэлыя кантынент.ы - памiралi i генii. Грамадскi лад аддаваў на пагiбель людзей, што мелi няшчасце нарадзiцца з рабскiм ашыйнiкам, асуджаў на такое iснаванне, што генiй не мог паказаць сябе... У войнах, у эпiдамiях, у масавых забойствах, у турмах генii гiнулi часцей, чым звычайныя людзi. Яны адрознiвалiся ад звычайных людзей, а гэта было небяспечна. Генii станавiлiся ерэтыкамi, бунтарамi... Генiй - вельмi кволае стварэнне прыроды. Яго трэба берагчы i шанаваць. Аднак нiхто гэтым не займаўся. Нават прызнаны генiй не быў застрахаваны ад заўчаснай смерцi. Звыкла гаварыць пра генiяльнасць Пушкiна. На паводзiны Дантэса гэтае меркаванне нiякiм чынам не ўплывала.
- Я ведаю, - сказала Ганна. - Нават сябры Пушкiна Карамзiны асуджалi яго. Шмат хто лiчыў, што Дантэс меў рацыю.
Клепа падышла блiжэй, таму што падзьмуў вецер i стрэлы дажджу паляцелi ў расчыненыя дзверы. Клепа нервова варушыла ноздрамi. Раптам загрымела, потым яшчэ i яшчэ. Ганна ўбачыла, як праём купала ярка высвецiўся маланкай. Кiн таксама паглядзеў уверх.
- Але чаму вы тады не выкрадаеце генiяў у маленстве?
- А як можна здагадацца, што дзiця генiяльнае? Яно ж павiнна паказаць сябе. I паказаць так, каб мы маглi адважыцца на экспедыцыю ў мiнулае, а такая экспедыцыя патрабуе столькi энергii, колькi сёння выпрацоўваюць усе электрастанцыi Зямлi за год. А гэта не так ужо мала. Нават для нас.
Кабыла, стрыгучы вушамi, пераступала з нагi на нагу. Маланка ўрэзалася ў траву перад самым уваходам. Царква будавалася трывала.
- Не, - прамармытаў Кiн, - мы яшчэ шмат чаго не можам.
- Значыць, атрымлiваецца зачараванае кола. Генiй павiнен быць невядомы.
I ў той жа час паспець ужо нешта зрабiць.
- Бывалi сумнiцельныя здарэннi. Калi мы былi амаль упэўненыя, што ў мiнулым жыў вялiкi розум, i можна было б яго дастаць, але... ёсць няўпэўненасць. А часам мы ведаем дакладна, але вiток не адпавядае. I нiчога не зробiш.
- Тады вы звяртаецеся ў будучыню?
- Не, у нас няма сувязi з наступным вiтком.
- Там што-небудзь здарыцца?
- Не ведаю. Там бар'ер. Штучны бар'ер.
- Напэўна, нехта штосьцi натварыў.
- Можа быць. Не ведаю.
8
Ганна раптам расхвалявалася. Здавалася б, што табе да таго, што здарыцца праз тысячу гадоў? Бо ёй нiколi не даведацца, што там адбылося...
Вецер сцiх, дождж лiў цiха-мiрна, як бы выконваючы свой абавязак.
- А ў наш час, - спыталася Ганна, - ёсць кандыдатуры?
- Вядома, - сказаў Кiн. Вiдаць, не падумаўшы, што робiць, ён правёў у паветры рукою, i ручаёк, што падабраўся да Ганнiных ног, спынiўся, нiбыта натрапiў на шкляную запруду. - Дваццатае стагоддзе, мiлая Ганна, - таксама забойца, як i iншыя стагоддзi. Калi хочаце, я вам зачытаю некалькi кароткiх даведак. Па некаторых з iх мы не рашылiся прымаць меры...
"А па якiх?" - хацела спытацца Ганна. Але змаўчала. Верагодна, ён не адкажа. I правiльна зробiць.
- Гэта толькi сухiя звесткi. Зразумела, у перакладзе на вашу мову...
- Па-мойму, вы размаўляеце на мове дваццатага стагоддзя. А... рознiца вялiкая?
- Не, не настолькi, каб зусiм не зразумець. Аднак шмат новых слоў. Ды мова больш лаканiчная. Мы жывём хутчэй. Але калi трапляем у мiнулае, мы мову сваю забываем. Так зручней. Хочаце пачуць пра генiяў, якiх няма?
- Хачу.
Кiн коратка ўздыхнуў i загаварыў, гледзячы сабе пад ногi. Голас яго змянiўся, стаў сушэйшы. Кiн чытаў тэкст, не бачны яго слухачцы. Дождж iмжэў у такт яго голасу.
- "Справа 12-а-56. Маўн Маўн Ко. Нарадзiўся 18 траўня 1889 года ў вёсцы Швезандаўн на поўнач ад горада Пегу ў Бiрме. У шасцiгадовым узросце быў прыняты ў манастырскую школу, дзе дзiвiў манахаў сваiм уменнем завучваць главы з Цiлiтакi. Ужо да дзесяцi гадоў ведаў на памяць увесь канон Хiнаяны, i яго як дзiця, адзначанага Кармой, вазiлi ў Мандалай, дзе з iм гутарыў сам татанабайн i падарыў яму парасон i гаршчок на мiласцiну. У Мандалаi ён натрапiў на кнiгу аб хрысцiянстве, i шляхам параўнання рэлiгiйных сiстэм i на аснове размоваў з вучонымi-мусульманамi хлопчык стварыў фiласофскую сiстэму, у якой выкарыстаў першаасновы дыялектыкi, блiзкай да гегелеўскай. Быў пакараны зняволеннем у келлi. У 1901 годзе ўцёк з манастыра i дабраўся да Рангуна, спадзеючыся пераканаць у сваёй невiнаватасцi ангельскага бiскупа Эндру Джонсана. Да бiскупа хлопчыка не пусцiлi, але некалькi дзён ён пражыў у доме мiсiянера Г.Стоўнуэла, якi быў уражаны тым, што бiрманскi абарванец на вулiцы чытае на памяць Евангелле на ангельскай мове. Мiсiянер паказваў хлопчыка сваiм сябрам i пакiнуў у дзённiку запiс пра тое, што Маўн Маўн Ко свабодна валодае некалькiмi мовамi. Спробы Маўн Маўн Ко давесцi мiсiянеру сваю тэорыю не мелi поспеху, таму што мiсiянер вырашыў, што хлопчык пераказвае крамольную кнiжку. На чацверты дзень, нягледзячы на тое, што хлопчыка ў доме мiсiянера кармiлi, Маўн Маўн Ко ўцёк. Яго труп з прыкметамi моцнага знясiлення, з колатымi ранамi на грудзях быў знойдзены партовым палiцэйскiм А.Банерджы 6 студзеня 1902 каля склада № 16. Прычына смерцi невядомая".
(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});На этой странице вы можете бесплатно читать книгу Выкраданне Чарадзея (на белорусском языке) - Кир Булычев бесплатно.
Похожие на Выкраданне Чарадзея (на белорусском языке) - Кир Булычев книги
- Детектив Марик Ланцуг: Затонувшие в космосе - Пщикотан - Любовно-фантастические романы / Научная Фантастика / Триллер
- Как его узнать? - Кир Булычев - Научная Фантастика
- Соблазн - Кир Булычев - Научная Фантастика
- Съедобные тигры - Кир Булычев - Научная Фантастика
- Прошедшее время - Кир Булычев - Научная Фантастика
- Глубокоуважаемый микроб - Кир Булычев - Научная Фантастика
- Две капли на стакан вина - Кир Булычев - Научная Фантастика
- По примеру Бомбара - Кир Булычев - Научная Фантастика
- Свободные места есть - Кир Булычев - Научная Фантастика
- Чудеса в Гусляре (сборник) - Кир Булычев - Научная Фантастика
